دانشگاهی برای فردا
ایده مرکزی من جهت ایجاد این سایت دانشگاهی برای فردا است. جهانی که در آن زندگی می کنیم به شدت در حال تغییر است و در ایران نیز مسائل بسیاری رخ می دهد و همه اینها به تغییرات وسیع جغرافیایی – اقتصادی – اجتماعی و … منجر می شود. در بسیاری از موارد اتفاقات و پدیده های مختلف دست در دست هم می دهند تا ترکیبات و نتایج جالب توجهی به وجود آورند.
شیوع کرونا یکی از این پدیده ها بود که در تمام دنیا اثرات بی شماری به جای نهاد و مسلم است که بایستی پژوهش های گوناگونی در مورد آن صورت گیرد و نتایج منتشر شود. اما ما دیدیم که کرونا حضور در دانشگاه ها را منتفی کرد و در عوض تکنولوژی به کمک آموزش آمد و با تشکیل کلاس های مجازی که قبلا تجربه ای به این وسعت از آن نداشتیم کلاس ها تعطیل نشدند. کلاس های مجازی همیشه مرا به یاد اولین عکس می اندازد. در دهه 1980 عکسی از یک خانم سیاه پوست آمریکایی پشت کامپیوتر روی میز تحریرش که برای اولین بار به صورت مجازی تحصیل و مدرک فوق لیسانس گرفته در حالی که پسر کوچک سیاه چرده اش در زیر میز در حال بازی است و خود خانم شلوار پیژامه به تن دارد.
و ما همه این را تجربه کردیم. استاد و دانشجویان با لباس های خانه شان پشت کامپیوتر نشستند و با هم کلاس درس برگزار کردند. دیگر کسی مجبور نبود لباس پوشیده خود را بیاراید و با ماشین شخصی یا وسایل حمل و نقل عمومی خود را به دانشگاه برساند.
و پیشنهاد من ایجاد دانشگاه مجازی در گسترده ترین وضعیت ممکن است.
هرچند معتقدم دانشگاه مجازی نمی تواند لذت کلاس حضوری و رودر رو را بدهد ولی فکر می کنم برای آن هم در آینده چاره ای اندیشیده خواهدشد. و حتی الان هم می توان مثل کلاس های پیام نور مثلا در ماه یک بار استاد و دانشجو گرد هم بیایند.
اکنون ما در دانشگاه و در بین دانشجویان با مسائل عدیده ای روبرو هستیم. دانشجویان کتاب نمی خوانند. دانشجویان صبح حال رفتن به دانشگاه را ندارند. دانشجویان از برخی اساتید ناراضی هستند که تدریسی انجام نمی دهد. دانشجویان بعضا نمی توانند در کلاس حضور یابند و نمی دانند در امتحان چه کنند.
من می گویم اگر دانشجو مثل دوران ما کتاب (کاغذی) نمی خواند، این تقصیر از او نیست. از ماست. دوران و زمان آنها دوران موبایل و کامپیوتر و تلویزیون است نه کتاب و دفتر و خودکار. در واقع وسیله و زبان پیام رسانی تفاوت کرده است. نه خود پیام. کتاب چیست؟ یک وسیله است. اما شکل آن باید تغییر کند. همانطور که گفتم پدیده ها با هم ترکیب می شوند. از دیدگاهی دیگر بنگریم چرا باید سالانه میلیون ها درخت نابود گردند و به کتاب و دفتر تبدیل شوند؟ این همه کتاب با این حجم را در کدام فضا و کتابخانه ها و کدام منازل (با توجه به کم شدن سرانه ها) باید نگه بداریم. سالانه چقدر باید پول کتاب بدهیم. و بعد چه؟
در حالی که همه اینها را می شود به شکل پی دی اف یا اودیو درآورد بدون این که یک شاخه کوچک درختی شکسته شود و یک مترمربع مکان و ساختن کتابخانه (که خود باز ویران کردن جنگل هاست) لازم باشد. هرچند من و نسل من لذت به دست گرفتن یک کتاب جدید با چاپ زیبا حتی بوی آن کتاب را نمی توانیم با هزار پی دی اف عوض کنیم اما ما دیگر باید جای خود را در این جهان به دیگران بدهیم و دیگر از این لذت مثل سایر لذت هایی که در زندگی داشتیم و چشیدیم دست بکشیم.
دیرزمانی است که در بسیاری رشته ها شما برای این که بتوانید مدرک و سرتیفیکیت بگیرید باید خودتان به صورت آنلاین و از طریق دروس مجازی خود را آماده کنید و در امتحانات مجازی آنها شرکت کنید. نمونه آن مدارک مدیریت پروژه است. PMP که توسط موسسه مدیریت پروژه اداره می شود.
من می گویم چه لزومی دارد یک دانشجو حتما در 4 سال یا به هرحال مدت مشخصی تحصیلاتش را تمام کند؟ و اگر نتوانست از دانشگاه اخراج شود؟ چه اشکالی دارد او هر زمان که بخواهد در امتحانات شرکت کند. در هر سنی در هر موقعیتی. اگر می خواهد 10 سال دروس را بخواند. چه اشکالی دارد؟
چه لزومی هست که دانشجو ساعت 8 صبح در سرما و برف آذربایجان خود را با هزار مصیبت به دانشگاه برساند و ببیند استاد نیامده؟ یا آمده ولی معلوم نیست چه می گوید. یا حتی خیلی سخنان باارزش به زبان می آورد ولی او حال شنیدن ندارد و خوابش می آید؟!!
چه اشکالی دارد اگر جوانان امروز تا ساعت 12 می خوابند و شب تا صبح بیدارند؟ اگر ما ساعت 7 از خواب بیدار می شویم فراموش نکنیم که از والدینمان که ساعت 4 صبح از خواب برمی خاستند شماتت می شنیدیم. نمی گویم همه ساعت یک بعد از ظهر از خواب برخیزند. می دانم سحرخیزی چه منافعی دارد. اما اگر کسی نمی تواند، هیچ اشکالی ندارد. اگر مغز او بعد از ظهر یا حتی نصف شب ست می شود آن زمان شروع به خواندن کند. تدریس مجازی این امکان را به او می دهد هر زمان بخواهد تحصیل کند.
پیشنهاد من ایجاد یک سیستم دانشگاهی نوین است. سیستمی که در آن دانشگاه به دانشجو دروسی را پیشنهاد می کند که خود دانشجو باید از منابع مختلف اینترنتی و سایت های مشخص شروع به تحصیل و یادگیری نماید و در امتحانات دانشگاه شرکت و مدرک لازم را اخذ کند.
این طرح منافع و قطعا نکات قابل بحثی دارد که در جای دیگر بیشتر باز شده است و سپاسگزار می شوم شما نیز نظرات خود را با من در میان بگذارید. در هر حال این سایت نگاهی است آغازین به فردایی بس متغیر و بس متنوع و امیدوارم برای مخاطبین خصوصا آنها که در دوردست ترین نقاط نسبت به مراکز بزرگ زندگی می کنند مفید باشد.